In de winter van 2019/2020 fietsten we met z’n tweeën 8 weken door Cambodja, Laos, Vietnam en China. Je vindt hier deel 4 (en het laatste deel) van het reisverslag: China. Wil je het complete reisverslag lezen? Begin dan bij Cambodja.
Met een mondkapje China in
27 januari – van Sapa (Vietnam) naar Hekou (China) (38km)
De afdaling van Sapa naar Lao Cai (36 km, bijna 1500 meter dalen) is indrukwekkend met prachtige vergezichten over de rijstterrassen. Als je tenminste geen mist hebt… Met soms amper 50 meter zicht beginnen we dik ingepakt aan de afdaling. De weg is bochtig en soms slecht. En met de onvermijdelijke brommers, auto’s en bussen is het dus goed opletten. Halverwege verdwijnt de mist grotendeels en kunnen we toch nog wat zien van de omgeving.
Verkleumd komen we aan in Lao Cai. Hier ontmoeten we Jonas en Sina, twee Duitse fietsers die al een half jaar onderweg zijn. Leuk, even samen lunchen. De meeste winkels en restaurantjes blijken nog steeds gesloten te zijn, maar we zien ergens mensen eten. Helaas, geen restaurantje, maar gewoon een familie-etentje. We worden direct uitgenodigd om aan te schuiven. We schudden handen, poseren voor de foto’s, drinken sterke drank uit een theepotje en eten tot er echt niets meer bij kan. Wat een gastvrijheid! En een ontzettend leuke afsluiting van bijna 3 weken Vietnam.
China… De afgelopen dagen hebben we van veel mensen berichtjes gekregen over het nieuwe coronavirus. Uiteraard volgen we het nieuws op de voet. Vooralsnog zijn de problemen (en de maatregelen) in Wuhan, en dat ligt hier zo’n 1300 km vandaan. Bij de douane lezen dat we het land alleen in mogen met een mondkapje, en we moeten onze handen desinfecteren. Naast alle gebruikelijke grensformaliteiten, moeten we een gezondheidsverklaring invullen (of we in Wuhan zijn geweest, koorts hebben of verkouden zijn) en onze temperatuur wordt opgemeten.
En dan staan we in China! Weer een nieuw land, een andere taal, ander eten, ander geld en een andere cultuur. We blijven vannacht in Hekou, de grensplaats. We hebben braaf onze mondkapjes op, net als vrijwel iedereen op straat. Echt opvallend is het overigens niet; we zijn er de afgelopen 6 weken aan gewend geraakt dat veel mensen mondkapjes dragen.
Plottwist
28 januari – van Hekou naar Xinjie (67km)
Door de vrijwel verlaten straten van Hekou fietsen we de stad uit. De enige mede-weggebruikers zijn de groen-met-gele taxi’s en een enkele brommer. Het nieuwjaar duurt hier langer dan in Vietnam: de meeste winkels en eettentjes zijn nog steeds gesloten. Bovendien besloot de Chinese regering vorige week de vakantie een paar dagen te verlengen om de verspreiding van het nieuwe coronavirus tegen te gaan. De scholen blijven zelfs tot half februari dicht.
Langs de oever van de Rode Rivier – met aan de overkant Vietnam – fietsen we in noordwestelijke richting. De hellingen zijn begroeid met bananenbomen, rubberplantages, ananas en allerlei struiken en bomen die we nog niet eerder zagen. Er is bijna geen verkeer en slechts zo nu en dan passeren we een dorpje. Het is heerlijk fietsen door deze mooie omgeving. Na het drukke Vietnam is dit wel even schakelen. Waar zijn alle Chinezen? In Xinjie, ons eindpunt van vandaag, is het openbare leven wel weer opgestart. Er is een gezellige markt en er zijn veel winkels en eettentjes open.
We worden hier goed in de gaten gehouden. Via de vele camera’s op straat en door de politie. Meerdere keren worden we staande gehouden door de politie. Ze noteren onze paspoort- en visumgegevens en controleren onze temperatuur. Ook in ons vorige hotel – en in het hotelletje waar we vanmiddag inchecken – volgt een grondige controle en worden zowel wij als onze paspoorten gefotografeerd. Big brother is watching us.
En dan komt de plot twist.
Zoals het er nu uitziet, kunnen we Kunming niet bereiken vanwege nieuw opgeworpen roadblocks. Nederland heeft bovendien vandaag het reisadvies voor China aangescherpt. We moeten rekening houden met verregaande reisrestricties in de komende periode. Via de mail hebben we contact met AWOL (we gebruiken hun routeboekjes en zij hebben onze vluchten geboekt). Het advies: terug naar Vietnam. En dat gaan we morgen doen. Het wordt spannend of ze ons binnenlaten zonder visum: in principe doen ze niet aan visa-on-arrival. Maar het schijnt dat ze soms coulant zijn. Ondertussen vragen we ook een e-visum aan, maar dat duurt een aantal dagen. Onze laatste weken gaan er dus anders uitzien dan gepland. Maar hoe? Wordt vervolgd!
Een kort en duidelijk antwoord
29 januari – van Xinjie naar Hekou (68km)
Terugfietsen.
Wij hebben daar iets mee. Of beter gezegd: we hebben daar juist niets mee. We fietsen eigenlijk nooit terug, zelfs niet als we fout gereden zijn of een bezienswaardigheid gemist hebben. Wij ‘doen’ niet aan terugfietsen, we fietsen liever vooruit. We nemen desnoods een andere route om toch bij die waterval of tempel uit te komen. Maar vandaag fietsen we terug. Naar de Chinees-Vietnamese grens. Een andere route nemen is er niet bij: die is er niet. Nou ja, we kunnen over de drukke doorgaande weg, maar dat gaat zelfs ons wat te ver. Dus fietsen we dezelfde kilometers als gisteren, in omgekeerde richting. En hoewel de omgeving echt wel mooi is, is het best een saaie fietsdag.
Hotaka zorgt voor het belangrijkste vertier. Met zijn rammelende fiets, tegensputterende derailleur, losse veters en de rugzak die op slechts een paar centimeter van zijn achterwiel bungelt, is hij een opvallende verschijning. We ontmoeten hem halverwege, als we even pauzeren. De Japanner vertrok 14 dagen geleden vanuit Hongkong voor een lange fietsreis door China. De virus-perikelen hebben ook hem doen besluiten naar Vietnam uit te wijken. Anders dan zijn uitrusting doet vermoeden, fietst hij stevig door en schuwt het serieuze klimwerk niet. Samen fietsen we naar de grens.
尼. Nee.
Het antwoord is even kort als duidelijk. Zonder visum komen we Vietnam niet in. Of eigenlijk is het: zonder visum voor Vietnam komen we China niet uit. De Chinezen willen natuurlijk niet het risico lopen dat ze ons al ‘uitchecken’, maar dat we 100 meter verderop Vietnam niet in mogen. Daar gingen we inmiddels ook al vanuit, dus we zijn niet boos, teleurgesteld of wat dan ook maar. Het is wat het is.
Voorlopig zijn we dus in Hekou. Door de nieuwjaarsvakantie is het e-visum dat we gisteren al aanvroegen, nog niet in behandeling genomen. Morgen gaat de visum-dienst weer aan het werk. We houden er daarom rekening mee dat het we het visum pas na het weekend krijgen. Nu maar hopen dat Vietnam in die tussentijd de grens niet sluit…
Kunming, waar we naar onderweg waren en waar vandaan ons vliegtuig op 10 februari vertrekt, zit inmiddels redelijk op slot. Sinds vandaag rijden er vrijwel geen treinen en regionale bussen meer. Dat mogelijke alternatief kunnen we dus van ons lijstje strepen. We hebben op dit moment geen idee wanneer, en vanaf welk vliegveld, we terugvliegen. Als we binnen een paar dagen Vietnam in kunnen, dan is Hanoi de meest logische keuze. Eh Hanoi, waren we daar niet al eerder? Grr, nog meer terugfietsen… Maar de ontwikkelingen gaan hier nogal snel (bij het roadblock waar de agenten gisteren nog in uniform stonden, stonden ze vandaag in witte pakken), dus we bekijken het per dag.
We zitten hier goed
30 januari – Hekou
Met z’n drieën zijn ze er zeker een half uur mee bezig: een Chinese sim-kaart voor onze iPhones. Zo’n sim-kaart krijg je als buitenlander niet zomaar. Meerdere medewerkers controleren onze paspoorten en visa, ze maken foto’s van de paspoorten en van ons en ze voeren allerlei gegevens in de computer in. Het is een flinke klus. Maar voorlopig hebben we weer 4G! Toch wel prettig: we merken dat we een enorme informatiebehoefte hebben. We struinen de halve dag het internet af naar betrouwbaar nieuws over de ontwikkelingen rondom het coronavirus, vooral hier in de provincie (Yunnan). In meerdere steden in Yunnan zijn inmiddels hotels gesloten, ligt het openbaar vervoer stil en is het voor non-residents niet meer mogelijk om te reizen. We hadden even het plan opgevat om hier toch nog een meerdaags fietstochtje te maken, maar dat idee laten we maar schieten. We zitten hier goed. Misschien verkassen we morgen wel naar een hotel met wat meer comfort, dat gunnen we onszelf in deze situatie wel.
Hoewel hier niet veel te doen is, is het best een aardige stad. Met gym-apparaten bij de rivier en inmiddels zijn best veel winkels en restaurantjes open. Verhongeren zullen we hier zeker niet. De grenspost zit 200 meter bij ons hotel vandaan. Het is er een drukte van belang, vooral met Chinezen die China weer binnenkomen.
Verder gaat het goed met ons. Over onze gezondheid maken we ons eigenlijk geen zorgen: de kans dat we ziek worden, is minimaal. Waar we minder gerust op zijn, is of de grens straks nog wel open is. Meerdere landen hebben inmiddels de grenzen met China gesloten. Het lijkt er op (maar de berichten zijn niet eenduidig) dat Vietnam ook al 1 grensovergang (dichter bij het crisisgebied) dicht heeft gezet. Fingers crossed.
Morgen is er weer een dag!
Privacy en daadkracht
31 januari – Hekou
Vandaag verhuizen we naar een ander hotel. We hebben nu een heel grote en lichte kamer, met een heerlijke bank. Hier houden we het wel even uit. We zitten op de 8e verdieping (van de 30!) en kijken uit op de rivier, met aan de overkant Vietnam. Het is een rare situatie om ergens zo dicht bij te zijn en er toch niet naar toe te kunnen. De hotels voeren inmiddels temperatuurcontroles uit bij de gasten. Ook krijgen we extra mondkapjes. Onze temperatuur wordt gewoon opgeschreven en bewaard, inclusief foto’s van ons en onze paspoorten. Privacy is hier absoluut geen issue. En wat je er ook van kan vinden: daadkrachtig zijn de Chinezen wel.
Het reisadvies voor China (door de Nederlandse Rijksoverheid) is inmiddels opnieuw aangescherpt. Toen we maandag China inkwamen was het groen, een dag later was het geel en inmiddels is het oranje (en rood voor Hubei in Wuhan). En zoals jullie niet zal zijn ontgaan, bestempelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de uitbraak van het coronavirus vanaf nu als een internationale noodsituatie. Vietnam heeft een grensovergang verder oostelijk gesloten. De grensovergang hier is nog gewoon open, maar Chinese groepen mogen Vietnam al niet meer in. De situatie verandert per dag.
Meerdere mensen hebben ons gevraagd naar onze terugreis. Het huidige plan is dus om de grens met Vietnam over te gaan, naar Hanoi te fietsen en vanaf daar terug te vliegen. Cathay Pacific, onze luchtvaartmaatschappij, is coulant en zal de vlucht kosteloos wijzigen. Een andere vlucht hebben we sowieso nodig, want Cathay vliegt sinds gisteren nog maar beperkt van/naar China. Ze hebben onze geplande vlucht vanaf Kunming al uit de planning gehaald. Mochten we Vietnam niet in kunnen, tja, dan weten we het ook niet. Maar voor ieder probleem is een oplossing.
Wat ons hier goed bevalt, is het eten. Het is veel diverser dan wat we in Vietnam, Laos en Cambodja hadden. We hebben een nieuw favoriet restaurant! Uit een grote koelvitrine pak je spiesjes, groente of wat dan ook maar. Dat doe je in een mandje, bij de kassa worden de spiesen en bakjes geteld en dat reken je af. De kok maakt daar vervolgens een heerlijk smaakvol gerecht van. Morgen gaan we weer!
Thee met klontjes
1 februari – Hekou
Stemmetjes. Het ene stemmetje zegt: ‘Stap gewoon op de fiets, ga verder China in, je komt heus wel in Kunming! Dat stemmetje klinkt bijvoorbeeld als we vanochtend bij de grens een praatje maken met 2 fietsers die – met visum – naar Vietnam oversteken. Ze hebben de afgelopen dagen vrijwel probleemloos kunnen fietsen hier in China. En dan klinkt weer het andere stemmetje: ‘Blijf waar je bent, wees niet naïef! ‘Dat stemmetje horen we als we het nieuws lezen – we hebben inmiddels een heel lijstje met goede websites. Het aantal blokkades hier in de provincie Yunnan groeit dagelijks.
En dan zijn er stemmetjes die voorspellingen doen. Bijvoorbeeld dat de grens gewoon open blijft. De afgelopen dagen kwamen veel landen met maatregelen, vandaag lijkt er niet veel bij te komen. Er is ook een stemmetje dat zegt dat we daar niet op moeten rekenen en dat we China voorlopig niet uit komen. De 3 grensposten met Vietnam voor buitenlanders zijn nu nog wel open (EDIT: 1 van de 3 is sinds vandaag dicht), veel andere grensposten met Vietnam zijn inmiddels gesloten. Chinese tourgroepen mochten al een paar dagen Vietnam niet in, daar zijn nu individuele Chinese reizigers bij gekomen. Ook is er sinds vanmiddag geen vliegverkeer meer tussen Vietnam en China.
Een derde categorie stemmetjes waarschuwt voor het virus. Die stemmetjes zeggen dat we grondig onze handen moet wassen, iedere keer als we buiten zijn geweest. Dat we niet in de lift moet stappen als er andere mensen in staan. Dat we met een boog om mensen heen moet lopen die geen mondkapje op hebben. Je kunt je hier helemaal suf piekeren en compleet paranoïde worden. We proberen er maar het beste van te maken. Uitslapen. Films kijken op de iPad. Wandelingetje door de stad, waar zeker de helft van de winkels gesloten is. Lekkere dingen eten. En thee drinken.
Chinezen zijn dol op thee. Koud of warm, het maakt niet uit. De zogenoemde ‘bubble tea’ is zelfs een absolute hype. Vandaag nemen we de proef op de som en bestellen zo’n drankje. Het is koude thee met gecondenseerde, gezoete melk. De bubbels zijn jelly bolletjes, gemaakt van cassave. Thee met klontjes dus, die je door een rietje naar binnen slurpt. Een nogal aparte ervaring, en het vult behoorlijk. Inmiddels hebben we begrepen dat er in zo’n beker thee ongeveer 20 theelepels suiker zitten. Daar moeten we maar niet te veel van drinken.
Een gevaar voor de volksgezondheid
2 februari – Hekou
Sinds we hier zijn, rijdt regelmatig een auto-met-omroepinstallatie door de straten. Met een korte gesproken tekst, die zichzelf steeds herhaalt. We zijn inmiddels toch wel nieuwsgierig wat er precies wordt gezegd. Misschien dat we moeten binnenblijven? Dat is wel het advies van de overheid. Vandaag worden we zelfs door de politie weggestuurd uit het park. En de enkeling die zonder mondkapje buiten loopt, wordt daar stevig op aangesproken. Iedere paar uur wandelen we even langs de grensovergang, om met eigen ogen te zien dat deze nog steeds open is. Een paar dagen geleden was het er een drukte van belang, inmiddels is het erg rustig.
En dan plopt het laatste nieuws op in ons scherm. De regering van Vietnam heeft besloten om geen visa meer te verstrekken aan buitenlanders die in China zijn, of dat de afgelopen 2 weken waren. We worden inmiddels gezien als een gevaar voor de volksgezondheid…. Het lijkt erop dat we op een andere manier het land uit moeten zien te komen. Maar hoe? In het visum-systeem staat bij onze aanvragen overigens nog steeds ‘in processing’, dus we hebben stiekem nog een heel klein beetje hoop dat we morgen tóch een visum hebben.
Inmiddels weten we dat er nog wel een hogesnelheidstrein van Hekou naar Kunming rijdt. Daar kunnen/mogen in principe alleen geen fietsen op mee. Morgenochtend gaan we naar het station om dit verder uit te zoeken. Mocht het lukken om in Kunming te komen, dan is er hopelijk nog een vlucht waarmee we China uit kunnen. Dagelijks nemen de reisrestricties toe, dus we hebben inmiddels wel wat haast….
Hoe komen we China uit?
3 februari – van Hekou naar Kunming (met de trein, 18km gefietst)
Bij het loket treffen we voor het eerst in China iemand aan die Engels spreekt. Precies nu we het nodig hebben!
Ja, er zijn nog tickets voor de trein naar Kunming vanmiddag.
Nee, de fietsen kunnen niet mee.
Tenzij het vouwfietsen zijn, of we er een pakketje van kunnen maken. We demonstreren direct dat de wielen eruit kunnen. De baas wordt erbij bijgehaald voor overleg. En 10 minuten later staan we met 2 treinkaartjes buiten. Zou het dan echt gaan lukken?
Snel terug naar het hotel, spullen inpakken, uitchecken en opnieuw naar het station. Het heeft nog wel wat voeten in aarde (zeg maar gewoon: gedoe), maar uiteindelijk vertrekt de trein echt. Met ons én met de fietsen. Of het ons daadwerkelijk wat oplevert om naar Kunming te reizen, weten we eerlijk gezegd niet. Iedere dag wordt het moeilijker om China uit te komen. Kunming heeft in ieder geval een internationaal vliegveld, terwijl Hekou alleen maar een grensovergang naar Vietnam heeft. Onze kansen zijn dus aanzienlijk groter. En we hebben in ieder geval een leuk middagprogramma:-) We zien in een paar uur meer van het land dan in de afgelopen week!
Kunming heeft meer dan 6 miljoen inwoners. Daar is vandaag maar weinig van te merken: het is uitgestorven op straat. De meeste winkels en restaurants zijn gesloten. Ook het restaurant in het hotel is dicht vanwege besmettingsgevaar: we kunnen wel een maaltijd op onze kamer krijgen.
Oké, en hoe nu verder. Sinds gisteren is duidelijk dat ons fietsavontuur er definitief op zit. Wat nog rest, is het logistieke avontuur: hoe komen we weer thuis? Zoals we al eerder schreven: de ontwikkelingen gaan nogal snel. Onze geplande vlucht van 10 februari was vorige week al gecanceld, op een aantal andere dagen zouden we nog wel dezelfde vlucht kunnen nemen. Sinds vandaag kan dat ook niet meer: ze zijn allemaal geschrapt. Plan is nu om met een andere maatschappij naar Thailand te vliegen, en vanaf daar met Cathay verder. Dat is – qua China-restricties en visa – op dit moment nog mogelijk. Maar dat kan morgen weer anders zijn…. We krijgen hierbij overigens heel goede hulp van AWOL, die onze vluchten heeft geboekt. Ook hebben we inmiddels een kort lijntje met de Chinese agent van AWOL, die ons ook met raad en daad bijstaat.
Espresso, cappuccino en wafels
4 februari – Kunming
Pling! We worden wakker van een binnenkomend mailtje. Het is de bevestiging dat we vliegtickets hebben naar Chiang Mai in Thailand, morgenochtend. Vanaf daar vliegen we door naar Hongkong, en vlucht nummer 3 gaat naar Schiphol. Fingers crossed dat er geen nieuwe grensperikelen tussendoor komen!
Dat betekent dat we vandaag dozen moeten vinden om onze fietsen te verpakken. Zowel China Eastern (vlucht 1) als Cathay Pacific (vlucht 2 en 3) stellen een doos verplicht. Op de fiets de stad in. Al snel merken we een aantal dingen op. Alle supermarkten zijn open. Alle banken zijn open. En verder is vrijwel alles dicht. Zo ook de eerste fietsenwinkel. En de tweede. En de derde. Pas bij nummer 6 hebben we beet. Een klein winkeltje, met een lege fietsdoos bij het afval voor de deur. Als hij doorheeft dat we er minstens 3 nodig hebben (ze zijn nogal klein), gebaart hij ons te gaan zitten en op zijn winkeltje te passen. Na 10 minuten is hij terug, met 3 extra fietsdozen. Hij is onze held van de dag.
Vanmiddag maken we een lange stadswandeling. Ook al zijn er maar weinig mensen op straat, het is niet verboden om buiten te zijn. En we zijn er nu toch. Wat is Kunming een mooie stad! Ruim opgezet, goed georganiseerd, schoon en overal indrukwekkende wolkenkrabbers. Het park bij het Green Lake (met duizenden meeuwen) blijkt ook gesloten te zijn vanwege het coronavirus, dat is jammer. Maar hier is wel een van de weinige restaurants van de stad open. Met goede espresso, cappuccino én wafels. Een prima middagje zo!
De fietsen staan inmiddels ingepakt klaar. Morgenochtend om 5.30 vertrekken we naar het vliegveld. Welterusten!
De laatste 32 uur
5 en 6 februari – terugreis
Woensdagochtend. Ruim voor de wekker zijn we al wakker. De gloeiende wangen die we gisteravond hadden, zijn gelukkig verdwenen. Ja, dat was wel even schrikken. Het laatste wat we nu willen hebben is koorts. Koorts = verplichte corona-test = nog niet mee op de vlucht. Na een paar weken met nauwelijks zon, zijn we gistermiddag gewoon verbrand, vandaar die rode wangen. Niks geen virus! Snel screenen we ons inmiddels vaste rijtje websites. Gelukkig, Thailand heeft de grenzen nog steeds open en laat ook nog steeds vliegverkeer vanuit China toe.
Het is erg rustig op het vliegveld van Kunming. Op het bord zien we een handjevol vluchten naar Thailand, Laos en Maleisië, en verder alleen binnenlandse vluchten. De rest is geannuleerd. Ook hier zijn de winkels en restaurants gesloten. ‘Waarom hebben jullie deze vlucht geboekt?’ vraagt de duidelijk verwarde medewerkster bij de incheckbalie. Nou, omdat er vrijwel geen andere mogelijkheid is om China uit te komen. ‘Waarom hebben jullie maar 1 tas? Jullie mogen er 2 mee!’ Tja, alle fietstassen passen in 1 flightback, dus sorry. Ze besluit dat we daarom maar voor 1 fiets hoeven te betalen, dat is een meevaller van zo’n €80. We krijgen een gezondheidscheck, moeten een verklaring invullen en beloven dat we onderweg een mondkapje dragen. Dat doen we al 10 dagen, dus dat is voor ons inmiddels vanzelfsprekend.
Donderdag. Na een reis van 32 uur (via Chiang Mai en Hongkong) zijn we eindelijk thuis. Bijna een week eerder dan gepland, maar daar hebben jullie alles over kunnen lezen. Omstandigheden laten zich niet plannen.
In die 32 uur hebben we samen teruggeblikt op onze mooie en bijzondere reis. Dit was de eerste keer dat we langer dan 4 weken op reis gingen en dat is absoluut voor herhaling vatbaar. De meeste fietsers die we onderweg tegenkwamen, hadden minstens 3 maanden (tot wel 2 jaar) de tijd. Voorlopig gaan we eerst weer hard aan het werk, wat we gelukkig ook met veel plezier doen. Wie weet wat de komende jaren mogelijk is! We vonden Cambodja en Laos het ‘leukste’ om doorheen te fietsen en dat komt vooral door de ontzettend lieve mensen. In die landen hadden we de leukste ontmoetingen. Vietnam was landschappelijk het mooiste. En China… daar moeten we nog maar eens naar terug:-)
